Bij de verkoop van fosfaatrechten moet er in principe direct belasting betaald worden over de waarde van de fosfaatrechten. Voor stoppende melkveehouders was dit een reden om een meerjarig leasecontract met een koopoptie af te sluiten. Als aan de voorwaarden van de Belastingdienst werd voldaan, hoefde niet direct afgerekend te worden over de waarde van de fosfaatrechten. De jaarlijks ontvangen vergoeding was wel in het jaar van ontvangst belast.
Op 30 september 2022 oordeelde de Hoge Raad echter dat de fosfaatrechten bij het aangaan van de overeenkomst bij RVO op naam van de overnemer worden geregistreerd. Deze is de rechthebbende en als zodanig bevoegd die rechten te benutten en hierover te beschikken. Naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad heeft de Belastingdienst besloten dat bij meerjarige leasecontracten met een koopoptie die na 30 september 2022 zijn gesloten, er direct over de waarde van de fosfaatrechten afgerekend moet worden.
De uitspraak van de Hoge Raad heeft geen gevolgen voor contracten gesloten vóór 1 oktober 2022, mits aan de door de Belastingdienst gestelde voorwaarden wordt voldaan. Evenmin heeft de uitspraak gevolgen voor de kortstondige afromingsvrije heen- en teruglease van fosfaatrechten. Voor de toepassing van de inkomsten- en vennootschapsbelasting dient dit te worden verwerkt als lease (verhuur).