De Raad van State oordeelde op 29 mei jl. dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ongeschikt is als instrument om vergunningen te verlenen op grond van de Wet natuurbescherming. Als gevolg van die uitspraak is het zogenaamde externe salderen weer mogelijk. Dit houdt in dat een bedrijf dat wil uitbreiden de ammoniakrechten overneemt van een stoppend bedrijf. Het stoppende bedrijf zal daarvoor de vergunning moeten laten intrekken. Overdracht van ammoniakrechten is alleen mogelijk indien het stoppende bedrijf rechtmatig depositie veroorzaakt op hetzelfde Natura 2000-gebied. Dit betekent dat het stoppende bedrijf al depositie veroorzaakte op het moment dat het Natura 2000-gebied is aangewezen en nadien niet gewijzigd is of dat het stoppende bedrijf reeds een Nb-vergunning van vóór 1 juli 2015 had.
Voor externe saldering is het niet relevant of tot het moment van intrekking van de vergunning, of tot het moment waarop de overeenkomst van de overname van de ammoniakemissie wordt gesloten, nog vee aanwezig was op het bedrijf. Wel is relevant of het bedrijf op dat moment feitelijk nog aanwezig was. Dat is het geval als hervatting van het bedrijf mogelijk is zonder dat daarvoor een Nb-vergunning is vereist.
Een belangrijk punt is dat het niet mogelijk is de ammoniakrechten over te nemen van een bedrijf dat (feitelijk) gestopt is tussen 1 juli 2015 en 1 juli 2018. In de eerste drie jaren van de PAS (1 juli 2015 – 1 juli 2018) s er namelijk ontwikkelingsruimte uitgegeven, die onder meer bestond uit de ruimte die vrijkwam door het stoppen van bedrijven in deze periode. Als de ammoniakrechten van deze bedrijven nu gebruikt zouden worden voor extern salderen, zou dit mogelijk leiden tot een dubbele inzet van de deposities van deze stoppende bedrijven. Dat is niet toegestaan volgens de Raad van State.