Het kabinet heeft ingrijpende aanvullende maatregelen aangekondigd op het afgelopen najaar gepubliceerde 7e actieprogramma Nitraatrichtlijn. Deze aanvullende maatregelen zijn volgens haar nodig om de doelen ten aanzien van de oppervlaktewaterkwaliteit van de Nitraatrichtlijn en de landbouwopgave van de Kaderrichtlijn Water te behalen. Met deze aanvulling moet ook derogatie binnengehaald worden. Met de nieuwe maatregelen kan de derogatieaanvraag op 17 maart a.s. behandeld worden in het Nitraatcomité. De besluitvorming volgt echter op een (veel) later moment. Mocht derogatie uiteindelijk verleend worden, dan moet rekening worden gehouden met aanvullende eisen, voorwaarden en/of beperkingen. De volgende aanvullende maatregelen zijn voorzien:
Extensivering van de landbouw door opkoop van bedrijven en afwaardering van gronden. Dit richt zich niet alleen op de veehouderij, maar ook op akker- en tuinbouwbedrijven op uitspoelingsgevoelige gronden. Gedwongen opkoop is daarbij een mogelijkheid. De veehouderij zal hiermee naar verwachting met meer dan 30% krimpen. Dit moet leiden tot een grote verlichting op de mestmarkt en een lagere fraudedruk. De mestproductieplafonds worden verlaagd om te voorkomen dat de ruimte die ontstaat door de opkoop van bedrijven opnieuw wordt ingevuld. De melkveehouderij zal uiterlijk in 2032 volledig grondgebonden moeten worden, waarbij ook een aanzienlijk areaal (deels permanent) grasland hoort. In de tweede helft van het jaar zal hiervoor een wetsvoorstel worden gepubliceerd. In beekdalen in de zandgebieden van Centraal Nederland, Oost-Nederland en Zuid-Nederland worden bufferzones van 100 tot 250 meter ingericht, waarin alleen plaats is voor extensieve vormen van landbouw. Voor specifieke grondsoorten worden nog aanvullende maatregelen genomen. Voor zand- en lössgronden kan het gaan om teeltverboden voor uitspoelingsgevoelige gewassen. Voor alle grondsoorten om de volgende maatregelen: uitmijnen van fosfaat, verschralen van de bodem (alleen afvoer gewas), multifunctionele bufferstroken, zuiveren van drainagewater (ijzerzand of houtsnippers), zuivering van oppervlaktewater (zuiveringsmoerassen) en verminderen van oppervlakkige afstroming.